Taşbaşı Kilisesi
İl merkezinde Taşbaşı Mahallesi, kentsel sit alanı
içersindedir. Kilise doğu-batı istikametinde uzanmakta olup,
plan olarak dikdörtgen bir tarzdadır. Doğudaki büyük bir
apsis ve yanlarda iki küçük apsis bulunmaktadır. Kilisenin
ana mekanı iki sıralı üç sütunla üç nefe ayrılmış olup, nef
diğer neflere nazaran daha geniş tutulmuştur. Kilisenin
semardam çatısı, sütunlarla desteklenen kemerlerle
taşınmaktadır. Batıdaki nefteks kuzey ve güneye açıktır.
Bugünkü kalıntılardan kilisen kuzeyinde ikametgah binaları,
okul vb. sosyal mekanlar yer aldığı anlaşılmaktadır. Kilise,
tümü düzgün kesme taştan 19. yy. Ortalarında yapılmıştır.
Bir ara cezaevi olarak kullanılmıştır. Kültür Bakanlığınca
restore edilmiştir.
|
 |
|
 |
Bolaman Kalesi
Fatsa ilçesi Bolaman kasabasında meşhur bir kaledir. Mevcut kale
muhtemelen Pontus Rumlarında
kalmıştır. Kale bedenleri üzerinde tahminen 200 yıl önce
Hazinedar Ailesi tarafından inşa
edilen ahşap yapı sivil mimarimizin örneklerinden biridir.
Karadeniz Bölgesinin en özgün sivil mimarlık örneklerinden
biridir. 1980 yılında Haznedaroğlu
Ailesi, konağı restore
edilmesi ve halka açılması şartı ile Karadeniz Teknik Üniversitesi ne bağışladı. Fakat Üniversite uzun
yıllar restorasyonunu gerçekleştiremeyince Kültür ve Turizm
Bakanlığı'na devretti. 2007 senesinde restorasyonu tamamlandı. |
 |
 |
 |
Jasonum - Yason Burnu ve Kilisesi
Perşembe ilçesi 22 km batısında Yason
Burnu'nda, zamanında büyük bir kasabanın kurulduğu, bugünkü kalıntılarından
anlaşılmaktadır. Yason Fenerinin bulunduğu burunda çok eskiden kalma bir
kilise yıkıntısı vardır. Yason kasabanın en büyük dini ayin yerlerinden
olan bu kilisenin, akın, yağma ve yakıp yıkmalar sonunda yok olduğu,
yıkıntıları üzerinde Rumlar tararından yeniden bir kilisenin yapıldığı
anlaşılmaktadır. Kapısındaki (1866) tarihinin yapılış değil, onarım tarihi
olsa gerekir. Deniz kenarında balık üretme havuzlarının izlerine rastlanmaktadır.
|
 |
|
 |
Tozkoparan Kaya Mezarı
Ünye ilçesinin Gürpınar Köyü Tozkoparan mevkiinde ve Cevizdere' deki
Helenistik devirlerden kalan kaya mezarları görülmeye değer güzellikte olup
halen ayakta durmaktadır. Bu kaya mezarları anıtsal büyüklüktedir.
|
 |
 |
 |
Delikkaya Kaya Mezarları
İl merkezine 10 km mesafedeki Delikkaya sınırları içersinde bulunmaktadır. Tek
odalı, sütunsuz ve alınlıklı ve çift sütunlu girişe sahiptir. |
 |
|
 |
 |
Ünye Kalesi
İlçenin 5 km batısında tarihinin çok eski
devirlerinde bir yanardağ olduğu, zamanla sönerek
bugünkü karakteristik özelliğini aldığı söylenilen
300-400 m yükseklikte bir kale vardır. Ortaçağda
volkanın krateri üzerinde bir takım savaş tesisleri
kurulmuştur. Kalenin platosunda savaş zamanlarında
kullanıldığı anlaşılan büyük bir havuz vardır.
Kaleden dereye inen, dibi taş ve topraklarla dolan
büyük bir oyuk ile birkaç yüz metre uzunluğunda bir
merdiven vardır. Savaş anlarında, yöresiyle ilişkisi
kesilen kalenin, su gereksinmesini bu kanaldan
sağladığı sanılmaktadır. Yarıya kadar gömülü
kapısının iki yanı tarihi ve renkli resimlerle
süslüdür. 5 km yükseklikte ve yıkık durumda
kapısının ikinci Mihirdan zamanında yapıldığı
üzerinde durulmaktadır. Ancak kale üzerinde ve
eteklerinde yapılacak objektif sondajların, karanlık
kalmış birçok tarihi gerçekleri gün ışığına
çıkaracağı kanısındayız.
|
 |
 |
 |
-
Gölköy Kalesi
-
Gölköy ilçesindeki Aybastı yolu üzerinde bulunmaktadır. Doğal bir kaya kütlesi üzerine inşa
edilmiştir. Mana, Fataş ya da Tokyanus Kalesi denilen bir Bizans yapıtıdır.
|
 |
 |
Gençağa Kalesi
Ağaçkale Köyünde yer alan Gençağa Kalesi' nin bulunduğu alan I. derece Doğal ve Arkeolojik Sit
Alanı ilan edilmiştir. |
 |
Merkez Kilise
Mesudiye ilçesi Topçam Yaylasında Şaraphane, Melena ve Musadere Kiliseleri
günümüze dek ulaşan mimari kalıntıları ile hala ayaktadır. Muhtemelen Bizans
dönemine ait olan bu kiliselerde pek yaygın olmayan mimari unsurlar
kullanılmıştır. |
 |
-
Meletios Kalesi
Mesudiye İlçesi Yeşildut Köyünde şato kalıntısı
denilen bir kale mevcuttur. (C. Texire' de sözü
edilmektedir). İlçenin bilinen en eski yerleşgedir.
-
Kale Köyü Kalesi
Üç kümbet kalıntısı ve iki mezar taşı kalıntısı ile Deliklitaş mevkiinde antik kaya mezarları mevcuttur.
Bu kalıntılar 14-15 yy'a aittir. Bu mezarlık, bölgenin en güzel vesikalardan biri olan mezar
taşları da bulunmaktadır.
|
Kevgürk Kalesi
Akkuş ilçesinin 30 km kadar güneybatısında, Gökçebayır Çayı' nın bir devamı olan Tifi Çayı
yakınlarında tabandan yaklaşık olarak 300 m yükseklikte yalçın kayanın üzerinde, dört yan
görünüşüyle yöresine tamamen hakim bir şekilde kurulmuştur. Uzaktan basit bir kaya gibi görünen
kalenin, sanat değeri, güzelliği ve aklaştıkça büyüklüğü daha belirgin bir şekilde görülüyor. Bir
çok tarihi anılara sahip olan kaleye, doğru yönünden çıkılır. Doğuya bakan yarıya kadar toprağa gömülü
kapısında doğruca kale alanına geçilir. Surları
içindeki evlerin duvarları içinde mermer parçaları
vardır. Binalar harç ve tuğladan yapılmıştır.
|
 |
-
Ordu Evleri
-
Ordu il merkezinde, Ünye, Fatsa, Bolaman, Mesudiye gibi ilçe ve
kasabalarda sokak, çeşme, ağaç ve konakları ile bir bütünlük kazanan
ve eski dokuyu yansıtan kentsel sit alanları ve tescilli yapılar bulunup
koruma altına alınmıştır. Binalar umumiyetle kesme taş ve bağdadi yapı
tarzında, cumbalı ve genellikle iki katlıdır. Taban ve tavanlar ahşap,
çatı kırma şeklinde olup kiremit örtülüdür.
|
 |